- γρίβας
- I
Επώνυμο αγωνιστών του 1821.1. Γεώργιος. Γεννήθηκε στην Αθήνα. Αγωνίστηκε υπό τις διαταγές του Μακρυγιάννη και διακρίθηκε στις μάχες του Μαραθώνα, του Ωρωπού και της Αθήνας.2. Δημήτριος. Ιερέας και Φιλικός. Μαζί με τον επίσκοπο Μεθώνης προετοίμασαν την εξέγερση. Αγωνίστηκε γενναία και το 1825 αιχμαλωτίστηκε από τους Άραβες. Αργότερα ελευθερώθηκε από Γάλλο αξιωματικό του αιγυπτιακού στρατού και παρά τα βάσανα και τις κακουχίες που πέρασε στη φυλακή, συνέχισε τον Αγώνα.3. Μιχαήλ. Καταγόταν από τη Θεσσαλία και ασκούσε το επάγγελμα του εμπόρου στη Ρωσία. Το 1822 ήρθε στην επαναστατημένη Ελλάδα και πήρε μέρος στην άμυνα του Μεσολογγίου. Αγωνίστηκε υπό τις οδηγίες των Μ. Μπότσαρη και Χατζηχρήστου. Πολέμησε στο Χαϊδάρι, στην Ελευσίνα και στο Καματερό. Πήρε μέρος στην Γ’ και Δ’ Εθνοσυνέλευση ως αντιπρόσωπος του Κερατσινίου και της Στερεάς.4. Σπήλιος. Φιλικός από τη Γορτυνία. Μολονότι αρχικά υπηρετούσε τους Τούρκους και του είχε μάλιστα ανατεθεί η καταδίωξη των ανθρώπων του Κολοκοτρώνη, αγωνίστηκε για την επανάσταση υπό τις διαταγές των Κολοκοτρώνη, Πλαπούτα και Δεληγιάννη.5. Σπύρος. Καταγόταν από τη Δωρίδα. Μαζί με συμπατριώτες του και υπό τις διαταγές του Σκαλτσοδήμου, πολέμησε στο Λιδωρίκι, στη Ναύπακτο, στον Αετό, στην Υπάτη, στα Βασιλικά, στην Άμπλιανη, στη Γραβιά, στην Αράχοβα, στο Δίστομο κ.α.IIΕπώνυμο οικογένειας αρματολών της Ακαρνανίας, κλάδου της οικογένειας Μπούα.Το όνομα Γ., εμφανίστηκε στα Γιάννενα περίπου το 1500, όταν ο Γ.-Μπούας ανέλαβε το αρματολίκι Ξηρομέρου. Η οικογένεια εγκαταστάθηκε οριστικά στην Ακαρνανία το 1600 και έως το 1750 διεξήγαγε εξοντωτικούς αγώνες με τις ντόπιες φατρίες των Κατσικογιάννη και Τραμπούκη για την αρχηγία του αρματολικιού. Το 1752 πήρε οριστικά το καπετανάτο ο Αποστόλης Γ. Μετά τον θάνατό του, διάδοχοι στο αρματολίκι έμειναν οι γιοι του Χρίστος, Τσέλιος και Κώστας, που πήραν μέρος και στα Ορλοφικά. Σε μία πολύ σκληρή όμως μάχη με τους Τούρκους, έξω από το Αγγελόκαστρο, έπεσε το μεγαλύτερο μέρος του αρματολικού σώματος. Η θέση αυτή ονομάζεται από τότε Γριβαίων τα κόκαλα. Μετά από αυτά τα γεγονότα, αρματολός Ξηρομέρου διορίστηκε ο Κατσικογιάννης και επαναλήφθηκαν οι διαμάχες, που διήρκεσαν δώδεκα χρόνια και σταμάτησαν με την ενηλικίωση του Δημητρίου ή Δράκου Γ., ο οποίος πήρε την αρχηγία. Δηλητηριάστηκε όμως από τον Αλή πασά, ενώ οι γιοι του αγωνίστηκαν γενναία κατά την Επανάσταση. Ο αδερφός του Γεώργιος ή Σβίγγος, αγωνίστηκε και σκοτώθηκε κατά τη διάρκεια της Επανάστασης.IIIΕπώνυμο οικογένειας αγωνιστών του 1821, απογόνων της ομώνυμης οικογένειας από την Ακαρνανία.1. Αλέξιος ή Γαρδικιώτης. Διακρίθηκε ως στρατηγός στη μάχη της Αράχοβας, στο Κερατσίνι και στον Πειραιά. Είχε ήπιο χαρακτήρα και δεν επικροτούσε τη δράση του αδελφού του Θεοδωράκη (βλ. 2.). Μετά την Επανάσταση υπηρέτησε στον τακτικό στρατό και διετέλεσε υπασπιστής του Όθωνα.2. Θεοδωράκης. Βλ. λ. Γρίβας, Θεοδωράκης.3. Σταύρος. Έλαβε μέρος στον Αγώνα ως οπλαρχηγός δικής του ομάδας. Το 1827 διετέλεσε φρούραρχος (πολιτάρχης) του Ναυπλίου.4. Φλώρος. Υπήρξε από τους πρώτους που οχυρώθηκαν στον Πέτα.* * *και γρίβος, ογκρίζο άλογο, ψαρής.[ΕΤΥΜΟΛ. < ιταλ. grigio «γκρίζος, ψαρός» ή, κατ' άλλους, < γοτθ. *grewa].
Dictionary of Greek. 2013.